• Monique Willemse en Gea van Andel.
• Monique Willemse en Gea van Andel. Foto: Louise Mastenbroek

Creatief schilderen op advies

nieuwegein • "Schilderen en exposeren, zoveel mogelijk genieten!" Dat stond op het bijzondere recept dat Monique Willemse enkele jaren geleden van haar huisarts kreeg toen zij even niet kon werken. Dat maakte zoveel indruk op haar dat zij het initiatief genomen heeft om dat voor iedereen mogelijk te maken. Nu geeft Monique op het buurtplein in Gezondheidscentrum de Componist ‘Creatief Schilderen op advies’.

Schilderen met acrylverf op doek is iets wat Monique graag doet in haar vrije tijd. Met enige regelmaat exposeert ze haar werk en geeft ze workshops. Daarmee verbindt zij zich met andere creatievelingen en kan ze mensen kennis laten maken met penseel en kwast, dat geeft haar voldoening en inspiratie. “Het is mooi, je ontmoet mensen en je bent samen bezig. Mijn ervaring met het recept dat ik van mijn huisarts Yvonne van der Helm kreeg toen ik vanwege overbelasting en gezondheidsklachten bij haar kwam, gun ik iedereen die dit nodig heeft. Voor mij is schilderen een manier om uiting te geven aan mijn gevoel. Dat was precies wat ik toen nodig had.”

Zo is de wens geboren om dit ook voor anderen mogelijk te maken, maar hoe krijg je dat voor elkaar? Tijdens de coronalockdowns ging Monique op zoek naar de juiste instanties om het plan onder de aandacht te brengen en uitvoerbaar te maken. Het idee werd omarmd door de zorgverleners van de Componist, Movactor en Gea van Andel, projectleider Maximaal gezond Nieuwegein. “Er ligt veel druk op alle zorg, het medisch model alleen is niet houdbaar. Alleen maar kijken naar een medische oplossing, daar red je het niet meer mee”, legt Gea uit. “Een medisch probleem moet natuurlijk opgelost worden, maar het gaat erom dat we een bredere blik krijgen.

Gedragsverandering is volgens haar 'nog wel een ding'. 'Niet voor alle mensen die met gezondheidsklachten bij de huisarts komen ligt de oplossing op het medisch vlak. De oorzaak is niet altijd lichamelijk. Als er druk iemand staat op iemand in het werk of door een volle agenda, dan kun je je afvragen die persoon het meest aan heeft. Schilderen op recept? Of kan de buurtverbinder in gesprek met deze persoon? Gewoon om eens te kijken wat iemand plezier, energie, zingeving geeft. Daardoor nemen de klachten misschien niet allemaal af, maar ze komen wel in een ander perspectief te staan. Wat iemand op de lange duur waarschijnlijk veel verder zal helpen.”

Naar de waarde van kunst en cultuur in de gezondheidszorg is veel onderzoek gedaan, met bewezen positieve resultaten. Deelname aan of reflecteren op kunst draagt bij aan het welbevinden en verminderen van klachten. Culturele interventies kunnen iets in gang zetten waar mensen op langere termijn profijt van hebben.
Monique: “In coronatijd is helemaal duidelijk geworden hoe belangrijk het is. Kunst en cultuur is niet iets alleen voor erbij, het speelt daadwerkelijk een rol. Het belangrijke van het stukje dat ik doe is dat het heel laagdrempelig is. Ik ben geen therapeut. Niets moet, alles mag. Ik geef geen les, wel wat handvatten of techniekjes. Maar voor de rest gaat iemand lekker zijn gang. Mensen komen één of twee keer, het is geen schilderclub. Het gaat er ook niet om wat je schildert, ontspannen en creatief bezig zijn dat staat voorop.”

Het feit dat een huisarts of fysiotherapeut iemand adviseert om een keer mee te doen, kan een extra aanzet zijn, zeggen de dames. Overigens kunnen ook mensen zonder recept zich aanmelden, ook van andere huisartspraktijken. Gea: “Dit gebouw helpt ook mee, je voelt je hier snel thuis. Je kan schilderen, maar er kan hier nog veel meer. Het is echt een ontmoetingsplek. Er kan ook liefde voor muziek boven komen. Of je neemt een kopje koffie. Of je pakt je breiwerk op.”

Voor mij is schilderen een manier om uiting te geven aan mijn gevoel

De reacties van de deelnemers zijn enthousiast. Mensen worden er blij van. Een aantal is thuis gaan schilderen, anderen hebben zich aangesloten bij een schilderclubje. Zo'n middag geeft ontspanning, rust, afleiding en voldoening: een beter gevoel.