‘Geen sprake van misstanden in Indonesië’

GOUDA • De resultaten van het onderzoeksprogramma ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië 1945-1950’ zijn op 17 februari 2022 gepresenteerd. Brigade-generaal der Fuseliers b.d. Arie Vermeij en kapitein-ter-zee van administratie b.d. Frank Marcus doken in de geschiedenis en schetsen een heel ander beeld dan in het onderzoeksrapport is gesteld.

“Dekolonisatie is het proces waarbij kolonies zelfstandig worden van een moederland. De dekolonisatie van Nederlands-Indië 1945–1950 was een periode van strijd en daarom belangrijk in onze geschiedenis. In totaal werden in die periode ruim 200.000 militairen – dienstplichtigen en vrijwilligers - ingezet,” stelt Vermeij. “Zo werd het Garderegiment Prinses Irene in de periode 1946-1951 met vijf bataljons ingezet in de ‘Politionele Acties’. Het huidige Garderegiment Fuseliers Prinses Irene voelt zich verbonden met de sobats die werden ingezet in deze operaties.”

“De laatste jaren is de aandacht voor de strijd die Nederland in en tegen de Indonesische opstandelingen voerde, sterk gegroeid,” vult Marcus aan. “Reden voor deze toegenomen aandacht waren rechtszaken die, vanaf 2008, door nabestaanden van Indonesische slachtoffers tegen de Nederlandse Staat werden aangespannen. Daardoor zijn ook onderzoeksjournalisten, documentairemakers en wetenschappelijke onderzoekers, hernieuwd, geïnteresseerd geraakt in deze periode.”Mede hierdoor heeft de Nederlandse regering in 2016 besloten steun te geven aan een breed onderzoek naar het structureel gebruik van geweld tijdens de dekolonisatieperiode en dit onderzoek financieel mogelijk te maken. “Het is dus een door de regering aan drie instituten opgedragen onderzoek. Nu blijkt echter dat het onderzoek niet volgens de voorwaarden uit die brief is verricht.”

Volgens Vermeij en Marcus is het een eenzijdig en vooringenomen onderzoek naar beweerde zwarte bladzijden geworden, hetgeen het kabinet nu juist niet wilde. De resultaten van het onderzoek leveren het beeld op dat er voornamelijk is gezocht naar bevestiging van structureel geweld door de Nederlandse militairen. “En dit terwijl de opdracht van onze regering een veel breder onderzoek was, waarin ook aspecten onderzocht zouden worden, zoals de (politieke) rol van de Nederlandse regering, geweld door de Indonesische opstandelingen (Bersiap), humanitaire hulp door Nederlandse militairen en de internationale context,” meent  Marcus.

Ook is het onderzoek uitgevoerd vanuit een hedendaagse antikoloniale opvatting. “Dit doet geen recht aan de inzet van de – veelal dienstplichtige - militairen, het lot van de slachtoffers, hun Indische collega’s (o.a. KNIL) en de overige Indische Nederlanders. De context van die tijd is bepalend om de geschiedenis te kunnen begrijpen en er voor de huidige tijd lessen uit te trekken.”

Lees het volledige interview in Het Kontakt Goudse Post