Waarom Antoinette Steenbeek steeds vaker hulphonden inzet bij een uitvaart

NIEUWEGEIN • Hulphonden bij een uitvaart: Antoinette Steenbeek maakt er in haar uitvaartonderneming geregeld gebruik van. Ze startte als rouw- en verliesdeskundige en heeft inmiddels haar eigen uitvaartonderneming. De hulphonden zet ze in om mensen te begeleiden bij het afscheid nemen. 

“Rouw- en verliesbegeleiding bestond destijds nog niet in Nederland, dus ik heb mijn opleiding gevolgd bij Johan Maas in België. Daarna heb ik me verdiept als ritueel begeleider en mijn uitvaartdiploma’s gehaald. Naast maatschappelijk werker ben ik inmiddels ook psycholoog. Ik ben me gaan specialiseren om mensen te begeleiden in het rouwproces, om te voorkomen dat mensen vastlopen in de rouw.” 

Het ontstaan van rouwproblematiek
“Als mensen een rotervaring hebben door een uitvaart in het verleden of om andere psychische redenen niet naar een uitvaart willen van iemand die heel dichtbij staat, dan is dat heel verdrietig. Want de nabestaande moet wel door met zijn of haar leven en niet naar een uitvaart gaan, is iets dat je niet meer terug kunt draaien. Het schuldgevoel van het niet meer over kunnen doen, kan na de uitvaart aan iemand blijven kleven. Daar kan rouwproblematiek uit ontstaan. Om mensen toch de drempel over te helpen, zet ik hulphonden in.”

Extra ingrijpende uitvaarten
Antoinette vertelt dat ze geregeld gecompliceerde uitvaarten doet. “Je kunt dan denken aan familiedrama’s, zelfdodingen, baby’s die te vroeg overlijden, medische missers en eigenlijk alles waarbij de nabestaanden extra begeleiding nodig hebben. Hulpverleningsinstanties weten dat ik hier ervaring mee heb en verwijzen mensen daarom naar me door. Mijn collega’s kunnen dat ook, want iedere dood is ingrijpend. Maar als je kind wordt doodgereden door een dronken automobilist, dan krijg je te maken met totaal andere emoties dan bij je oma met een voltooid leven.”

Honden spiegelen mensen
Maar ook na een lang en gelukkig leven kunnen de hulphonden van Antoinette gewenst zijn op de uitvaart. “Het raakt mij soms zelf nog. Wat die honden doen, krijgen wij als mensen niet voor elkaar. Ze spiegelen enorm en zijn troostend. Honden hebben een wetenschappelijk bewezen positieve werking op je gezondheid. Door aaien komt een hormoon vrij dat de bloeddruk verlaagt, rustgevend werkt en angst, agressie en stress vermindert.”

Als mensen angstig zijn voor een uitvaart, kan ik hulphonden inzetten

Verschillende kwaliteiten
Antoinettes honden hebben ieder hun eigen kwaliteiten. “Ik heb zelf een bordercollie en een Australische herder. Lola, de bordercollie is getraind op mensen met dementie. De Australische herder Lieve is helemaal gek van kinderen en jongeren. Incidenteel maak ik ook gebruik van hulphond Laika die bij mijn achterburen woont en die ik zelf heb getraind. Laika is echt een hartenveroveraar. Ook al doet ze niets, dan nog is iedereen ontroerd door haar.”

Hulphonden dragen een speciaal tuig
Voordat de honden worden ingezet, laat Antoinette ze eerst kennismaken. “Ik stel de hond voor en laat haar snuffelen. Ik heb daar een speciale methode voor en oefen met de persoon die de hond tijdelijk krijgt, afhankelijk van waar de hond voor wordt ingezet. Als het moment daar is, dan krijgt de hond een speciaal tuig om. De hond weet dat ze vanaf dat moment aan het werk is.”

De hond zorgt letterlijk voor afstand
“Soms zetten we een hond al in tijdens een condoleance, omdat daar bijvoorbeeld veel prikkels zijn. De hond zit dan naast iemand. Als de persoon er behoefte aan heeft, kan hij of zij de hond aaien. Het is een afleiding. Maar ook als er mensen te dichtbij komen staan, kan de hond dat afblokken door tussen twee mensen in te gaan staan. Sommige mensen zijn nogal kusserig en ook dan gaat de hond er tussen staan. Ze vormt dan als het ware een barrière. Maar ze kunnen ook ruggen afblokken van mensen die liever niet van achteren benaderd willen worden. Zij kunnen de hond een commando geven en dan zorgt de hond ervoor dat er achter deze persoon niets kan gebeuren, als een soort rugdekking.”

De uitvaart toegankelijker maken
Het doel van Antoinette is om de honden op zo’n manier in te zetten, dat ze de uitvaart voor mensen toegankelijker maken. “Het is echt een hulpmiddel om überhaupt al bij de uitvaart te kunnen zijn. Sommige mensen zijn zo angstig dat ze liever niet naar een uitvaart gaan van hun vader of moeder. Als je de hulphond dan aanbiedt, dan zie je toch dat ze de drempel over durven.”

Kijk voor meer informatie over Antoinette en de inzet van haar honden op meepunt.nl.

Therapie- of hulphonden
Soms heeft iemand hulp nodig na een nare gebeurtenis. Zo kan bijvoorbeeld het verlies van een dierbare extra zwaar wegen als er oude trauma’s of psychische blokkades spelen. Therapie- of hulphonden kunnen dan helpen.